نگاه اجمالی به همگرایی‌های جدید در اوراسیای مرکزی و چالش‌های احتمالی جمهوری اسلامی ایران

نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:

بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دلیل خلاء ژئوپلیتیک به وجود آمده در اوراسیای مرکزی، این مجموعه جغرافیایی به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های رقابت ژئوپلیتیک بین بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تبدیل شد. در بین بازیگران منطقه‌ای در این حوزه ژئواستراتژیک می‌توان به روسیه، ترکیه و ایران اشاره کرد که دارای تعلقات ژئوپلیتیک ویژه‌ای در منطقه هستند. در حال حاضر، نمود حقیقی رقابت‌ ژئوپلیتیک بین این بازیگران را می‌توان در رویکردهای ژئوپلیتیک  آنها برای همگرایی با منطقه مشاهده کرد. طبق نتایج این پژوهش، اوراسیای مرکزی اکنون شاهد شکل‌گیری همگرایی اوراسیایی به رهبری روسیه، همگرایی کشورهای ترک زبان به رهبری ترکیه و همگرایی کشورهای فارس زبان به رهبری ایران است. در این بین، طبق شواهد موجود فرایند همگرایی اوراسیایی و همگرایی کشورهای ترک زبان تقریباً به مرحله تکامل ژئوپلیتیک رسیده و این دو مجموعه در حال حاضر در روند تبدیل شدن به یک سازمان منطقه‌ای قرار دارند. با این حال، همگرایی کشورهای فارس زبان هنوز فرایند تکامل ژئوپلیتیک را طی نکرده است و پیش‌بینی می‌شود با شروع فعالیت دو سازمان منطقه‌ای جدید (روسی- ترکی) در حوزه اوراسیا، از ظرفیت نقش‌آفرینی ایران در منطقه کاسته شود. بنا بر این اصل، این پژوهش سعی کرده است با استفاده از یک بررسی توصیفی- تحلیلی و قیاسی از وضعیت و ظرفیت‌های همگرایی اوراسیایی و همگرایی کشورهای ترک زبان در مقابل وضعیت و ظرفیت‌های همگرایی بین کشورهای فارس زبان، دورنمایی از چالش‌های احتمالی ایران در مقابل همگرایی‌های جدید در اوراسیای مرکزی ارائه نماید. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاه بیرونی به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

چکیده: از آنجا که نوع نگاه دیگر بازیگران به هر بازیگر، سیاست‌ها و رفتارهای آن‌ها نسبت به آن بازیگر را شکل می‌دهد،  در عرصه روابط بین‌الملل هر بازیگر برای طرح‌ریزی موفق سیاست‌خارجی خود باید از نوع نگاه دیگر بازیگران نسبت به خود آگاه بوده و بر اساس تصویری که در منظر دیگر بازیگران ایجاد شده است رفتارهای کنشی و واکنشی آن‌ها را در برابر سیاست‌های خود پیش‌بینی کرده و بر این اساس دائماً سیاست‌ خارجی خو...

متن کامل

بررسی رویکرد امنیتی جمهوری اسلامی ایران به آسیای مرکزی

جمهوری اسلامی ایران به دلیل موقعیت ویژه ژئوپلیتیک، اقتصادی، تمدنی و استراتژیک همواره در معرض تهدیدهای گوناگون از سوی قدرت‌های بزرگ قرار داشته است. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مرزهای تهدید علیه ایران از جانب روسیه به ماورای کوه‌های قفقاز عقب می‌نشیند و این امر یک مطلوبیت استراتژیک و امنیتی برای ایران محسوب می‌گردد. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و گشایش مرزهای جدید و استقلال...

متن کامل

جمهوری اسلامی ایران وبنیادگرایی اسلامی در آسیای مرکزی

با تجزیه اتحاد شوروی در پایان سال 1991 و درپی آن استقلال ناخواسته جمهوری­های آسیای مرکزی، دولتهای منطقه با چالشهای سیاسی-امنیتی بسیاری روبه­رو...

متن کامل

ایران و اوراسیای مرکزی: آشفتگی نقش و عملکرد

در این نوشته کوشش شده است تا با بیان نسبت ایران و اوراسیای مرکزی و بحث در نقش و عملکرد آن، مشکلات و مسائل پیش روی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهایی برای ارتقای این نقش و تقویت منافع ملی آن مطرح گردد. در واقع، مقاله به نوعی یک طرح بحث است تا با نگاهی نقادانه به عوامل اصلی در حاشیه ماندن کشور ما در ارتباط با این منطقه در مقایسه با سایر بازیگران مهم بپردازد.سخن اصلی نگارنده آن...

متن کامل

شکنندگی همکاری در فضای هژمونیک و نگاه به شرق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

این مقاله به بررسی رویکرد نگاه به شرق در سیاست خارجی جمهوری اسلامی پرداخته و شکنندگی این همکاری را در چارچوب نوواقع گرایی بررسی می‌کند. سئوالی که مطرح می‌شود این است که رویکرد نگاه به شرق چه جایگاهی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دارد و آیا این همکاری با کشورهای شرق، به گونه‌ای است که منافع همه طرف‌ها را برآورده کند؟ استدلال این است که طرفداران سیاست نگاه به شرق معتقدند گرایش ایران به سمت شرق و ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 17  شماره 76

صفحات  125- 145

تاریخ انتشار 2012-11-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023